گفت و گو با تنها مجموعه دار سماور مشهدی
چند روز پیش که تو کوچه پس کوچه های شهر قدم میزدم چشمم افتاد به سماورهای قدیمی که توی یک هتل به نمایش گذاشته شده بود.سماورهایی که هر کدام یادگاری از پدر بزرگ ها و مادر بزرگهای ماست .برایم جالب بود بدانم این سماورهای قدیمی را چه کسی و برای چه جمع اوری کرده بنابراین وارد سالنی که تعداد زیادی سماور های قد و نیم قد در اشکال استوانه ای ، خمره ای ، تخم مرغی و... در ان خود نمایی میکند میشوم با دیدن این سماورها گویی تاریخی100ساله را روبه روی خود می بینم ،تاریخی که هر گوشه ان نمادی از هنر ،فرهنگ وهویت ماست.هر کدام از این سماورها یادگاری از دورانی نچندان دور است،زمانی که اهل خانواده دور هم جمع میشدند و چای لب دوز و لب سوز دیشلمه می خوردند اما انروزها اهل خانواده حتی لحظه ای به این نمی اندیشیدند که شاید روزی این سماورها به گنجینه هایی تبدیل شوند که هرگاه به ان ها می نگری گذ شته از یاد رفته و هویت سنتی در ان زنده شود .
احمد نخعی یکی از شهروندان مشهدی است که سالها قبل به طور تصادفی سماوری ذغالی خریداری کرد وپس از ان شیفته سماورهای سنتی شدبه طوری که مجموعه ای از سماورهای قدیمی را طی سالیان متمادی جمع اوری کرده است .
احمد نخعی حالا در 45 سالگی مجموعه باارزش ومنحصر به فردی از انواع و اقسام سماورهای قدیمی دارد،از سماور مظفر الدین شاه تا...او اگرچه یک هتلدار است اماامروز یکی از دو مجموعه دار سماور در جهان می باشد.
وی می گوید:این سماورها برای برخی تجدید خاطره وبرای نسل جوان زمینه ای برای اشنایی با زندگی گذشتگان می باشد.هدف من از جمع اوری این سماورهای قدیمی حفظ ارز ش هاوهویت فرهنگی ،قومی و بومی است و همچنین اشنایی نسل جوان با سنت های گذشته . نخعی در ادامه می افزاید:خیلی دوست دارم این سماورهارا در یک منزل قدیمی به نمایش بگذارم . این مجموعه دار مشهدی که نتنها در مشهد بلکه در ایران حرف اول را میزند مدعی است مجموعه اش بی نظیر است و تنها یک رقیب دارد و ان مجموعه داری در روسیه است که 600-500 سماور دارد یعنی 4 برابر سماورهای او . البته مجموعه من بهترین است زیرا در مجموعه من حتی دو سماور مشابه به هم نمی توانید پیدا کنید.من قاعده ای برای کارم دارم وان اینکه سماوری که میخرم باید از لحاظ شکل وجنس فلزش متفاوت با بقیه باشد.جنس سماورهای این مجموعه از برنج ،نقره و برنز است سماورهایی که قیمت انها از یک میلیون تومان شروع می شود و تا 8میلیون هم میرسد.
نخعی که منتقد سماورهای جدید میباشدادامه میدهد:در کارخانه ها سماور های ذغالی تولید میشود که قیمت انها بین 20تا 50هزار تومان است اما ارزش چندانی ندارند زیرا مزه چایی که روی انها دم میکشد هیچ شباهتی با چای سماورهای ذغالی اصیل را ندارد.
وی معتقد است خوشمزه ترین چای در نوع مس وار درست میشود چرا که وقتی این سماور روشن میشود فلز ان به هفت رنگ در می اید و شکل زیبایی به خود میگیرد.
این مجموعه پر است از سماورهای زیبایی که کوچکترین انها 2کیلو وزن دارد و بزرگترین شان 50 کیلو البته سماورهای کوچکتری در دنیا وجود دارد که هنوز نخعی موفق به پیدا کردن انها نشده است . نخعی میگوید:سماورهایی که من دیده ام از نیم لیتر شروع میشود وبه 90لیتر میرسد در حال حاضر سماور ناصرالدین شاه درمجموعه نخعی پادشاهی میکند.
مجموعه داری برای او خاطرات زیا دی به همراه داشته واو با نگاه کردن به سماورها صفحه ای از کتاب عمرش را مرور میکندوحاضر نیست تحت هیچ شرایطی انها را از دست بدهد.
وقتی از او خداحافظی میکنم باخود می اندیشم که ای کاش این سماورها زبان داشتند ومیتوانستند از کسانی بگویندکه روزگاری در کنار انها می نشستند .به راستی این سماورهادر کدام خانه ها ،محله ها و...بودهاند،یادگار چه دورانی هستند وایا زمانی میرسد که وسایل مدرن امروزی نیز به میراثی ماندگار تبدیل شوندوچند نفر دیگر همانند نخعی در این شهر پیدا می شوند که به میراث ماندگار گذشتگان علاقه مندند؟